روس ها و «نجات» اسد از ایران!

روس ها و «نجات» اسد از ایران!

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه (راست) بشار اسد رئیس جمهور سوریه

اگرچه پیش گویی اختلاف بین بشار اسد رئیس جمهور سوریه، با متحد خود، رژیم ایران، از مدت ها پیش مطرح شده بود، اما رابطه منافع بین آن ها، بسیار به طول انجامید، و ایرانی ها با جلوگیری از فروپاشی کامل رژیم اسد تا کنون، حقیقتاٌ در حق اسد و رژیم او لطف کردند، زیرا آن ها برای مبارزه به جای او ، ارتشی عظیم از شبه نظامیانی از کشورهای مختلف تشکیل دادند و آن را جایگزین ارتش تجزیه شده اسد کردند.

طی هفته های اندک گذشته متوجه شدیم که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، شخصاً مدیریت پرونده سوریه را با دقت در جزئیات به عهده گرفت، پس از آن سازمان اطلاعاتی آمریکا تصاویری از فعالیت های روسیه در سوریه منتشر کرد… فرودگاه لاذقیه تقویت شد و باندهای آن توسعه یافت، و محلی برای فرود هلیکوپترها ایجاد شد، و تغییراتی در پناهگاه هواپیماها نیز ایجاد شد، و آن را از یک فرودگاه غیر نظامی به یک پایگاه نظامی تبدیل کردند، علاوه بر این یک پایگاه هوایی در نزدیکی دمشق را نیز مورد استفاده قرار دادند. ده ها ساختمان پیش ساخته از روسیه آوردند که به احتمال زیاد محلی برای سکونت بیش از دو هزار نظامی روسی است.

پس از درخواست های متعدد روس ها از برخی کشورها برای مجوز دادن به هواپیماهای نظامی آن ها برای استفاده از حریم هوایی آن ها جهت پرواز به سوریه، و منتقل کردن هواپیماها و جمع کردن آن ها در سوریه، شک و تردید آمریکایی ها افزایش یافت، و مطمئن شدند که روس ها در حال توسعه طرطوس هستند تا پس از آن که این بندر دریای مدیترانه ای، تنها «ایستگاهی برای بنزین» و نگهداری از کشتی های روسیه بود، به پایگاهی نظامی برای نیروی دریایی شان تبدیل شود! مسکو چه نیتی دارد؟ آیا این یک پیشرفت نظامی علیه پیمان ناتو است؟ یا نجات اسد از فروپاشی؟ یا پروژه ای است برای فعال کردن ایده تقسیم سوریه، آن هم با انتقال اسد و رژیم او به ساحل و برپایی دولتی علوی؟

آقای ابراهیم حمیدی روز گذشته در روزنامه «الحیات» تحلیل کاملی نوشت و در آن طرح مختلفی ارائه داد… که می گوید؛ پروژه مداخله نظامی روسیه با هدف نجات اسد است، اما نه از چنگال «داعش» یا مخالفان مسلح سوریه، بلکه برای نجات او از متحد اصلی اش، یعنی ایران است! و اگر چه دیدگاه او بر خلاف بسیاری از داده های موجود در عرصه است که همکاری را تأکید می کند، با این حال، آنچه او نوشت هیجان انگیز و مهم است. او این طور فرض می کند که ایرانی ها می خواهند اسد را، که واقعاً تضعیف شده است، کنار بگذارند، و قصد نزدیکی سیاسی با ایالات متحده را دارند که در حال حاضر به علت بحران اوکراین در رویارویی مداوم با روسیه است.

او می گوید که روس ها با ایرانی ها اختلاف دارند، و با پروژه های آن ها، مانند تلاش برای تغییر دموگرافی سیاسی، که وزیر خارجه روسیه آن را «مهندسی اجتماعی» نامید، مخالفت می کنند… چرا که ایرانی ها برای مبادله ساکنان دو شهرک شیعه نشین و انتقال آن ها به شهر الزبدانی، و خالی کردن این شهر از ساکنان سنی اش، تلاش کردند. اما به نظر من، شکست تئوری سلطه ایران، تضمین شده است، و آن هم به دلیل خود دموگرافی منطقه ای است؛ زیرا برخلاف وضعیت عراق و لبنان، شیعیان سوریه اقلیت بسیار کوچکی هستند، تقریباً پنج درصد، و سنی ها در حدود هشتاد درصد هستند. و این علت شکست ایران در سوریه تا به امروز است، که متعهد شده بود دولت اسد را به وضعیت پیش از قیام بهار سوری بازگرداند، اما با وجود تمام هزینه هایی که کرد، شکست خورد.

قدرت های خارجی با پروژه هایی دشوار، و شاید غیر ممکن به سوریه آمدند؛ طرح اول جمع آوری دشمنان در یک دولت است. دومین طرح این بود که «داعش» تنها دشمن است. پروژه سوم هم طرح تقسیم سوریه و برپایی دولتی علوی، و یا کشوری از اقلیت ها در ساحل دریای مدیترانه است. ایران و روسیه برای چهار سال تحمیل کردن یک پروژه را تجربه کردند که محافظت از حکومت اسد بود. و اینک آن ها کشف کردند که این کار غیر ممکن است؛ نه مردمی باقی مانده اند، و نه منابع مالی، و و نه منابع قدرتی مانند ارتش و نیروهای امنیتی، و دشمنی با اسد نیز افزایش یافت زیرا او مسؤل کشته شدن بیش از ربع میلیون از شهروندان خود بود. ساده ترین پروژه، کنار گذاشتن او است. اما به سود چه کسی؟ نمی توان معارضان مسلح را به حاکمیت بر کشور تعیین کرد مگر با توافق منطقه ای عربی – ایرانی – ترکی. اوضاع سوریه پیچیده شده است، و اگر روایت اختلاف ایران – روسیه درست باشد، اوضاع پیچیده تر خواهد شد.

منطقه خاورمیانه پس از توافق هسته ای تغییر خواهد کرد؛ ایران ممکن است به لحاظ سیاسی به سوی ایالات متحده گرایش پیدا کند و با سیاست روس ها مخالفت کند. شاید به همین دلیل است که پوتین می خواهد با طرح راه حل ایران، از بادهای تغییر پیشی بگیرد.حکومتی مرکب از اسد و برخی مخالفان او، که نیروهای روسیه از آن محافظت کند، اما قاسم سلیمانی و سپاه پاسداران، و حزب الله، و دیگر شبه نظامیان شیعه عراقی و افغانی حذف شوند!

عبدالرحمان الراشد

عبدالرحمان آل راشد مدیر عامل تلویزیون العربیه است. وی همچنین سردبیر سابق الشرق الاوسط و مجله عربی برجسته "المجله" است. او همچنین یک مقاله نویس ارشد در روزنامه المدینه و البلاد است. وی دارای مدرک کارشناسی ارشد از ایالات متحده در رشته ارتباطات جمعی است و مهمان بسیاری از برنامه های امور جاری تلویزیون بوده است. او در حال حاضر در دبی مستقر است.