سوریه : درسهای تلخ حلب
لینک به منبع
سرمقاله لوموند -۹فوریه2016
«اینکه این وضعیت را مصداق حیله و نیرنگ یا کلبی
مسلکی، یا ترکیبی از هر دو بدانیم، اهمیت چندانی ندارد، اما دست کم یک چیز محرز
است : روسها تصمیم گرفته اند در مذاکرات ژنو برای رسیدن به توافقی بر سر یک آتش
بس در سوریه خرابکاری کنند. آنها بروشنی روی یک راه حل نظامی شرط بندی کرده اند.
این تلویحا جمع بندی دبیر کل ملل
متحد، بان کی-مون، از کارزار بمبارانهای روسیه و نبردهای جاری در حلب، دومین شهر و
پایتخت اقتصادی کشور است که در روزنامه فایننشال تایمز شنبه گذشته بیان شده است.
پس از یک هفته بمبارانهای گسترده – از جمله با بمبهای خوشه ای– بر مناطق تحت کنترل
شورشیان در شرق شهر، نیروهایی که در خدمت رژیم بشار اسد قرار گرفته اند، در حال
پیشروی بوده، هر لحظه ممکن است محاصره آنرا تکمیل، کلیه راههای ارتباطی آن با مرز
ترکیه را قطع کرده، یک پیروزی استراتژیک بزرگ بر قیام مسلحانه که از تابستان 2012
بخشی از حلب را در کنترل دارد، بدست آورند. چنین تحولی یک نقطه عطف اساسی در این
جنگ پنج ساله خواهد بود.
بان کی-مون متهم میکند : «به
محض گرد آمدن طرفتن در ژنو برای مذاکره – در اوایل هفته گذشته – بمبارانهای هوایی
تشدید شد و عملیات زمینی – نیروهای حامی اسد – آغاز گردید». همه چیز حاکی از
آن است که روسها از روند برگزاری گفتگوهای ژنو که امروز معلق مانده، بعنوان یک پوش
استفاده کرده اند. دبیرکل ملل متحد همچنین تلفات و ضایعات ناشی از حملات روسها را
محکوم میکند : «شمار کشته شدگان غیر نظامی بسیار بالا است» و بسیاری از «تأسیسات
غیر نظامی» (مدارس و بیمارستانها) منهدم شده است.
ده ها هزارتن از اهالی حلب با
تشکیل ستونهای انسانی رنج دیده، در سرمای زمستان و گل و لای جاده ها، محروم از هر
امکانی، به سوی مرز ترکیه گریخته اند. به این ترتیب بار سنگین دیگری بر دوش ترکیه
که از پیش با گشاده دستی پذیرای نزدیک به دو میلیون و نیم پناهنده سوری شده، نهاده
خواهد شد.
فراتر از اظهارات آقای بان
کی-مون، میتوان با احتیاط و ملاحظه سه نکته را خاطرنشان شد. اول، از بعد
نظامی : از زمان مداخله نظامی روسیه در اکتبر 2015، مسکو به نظر میرسد مصمم باشد
تمام مناطق موسوم به «سوریه مفید» یعنی غرب کشور از شمال تا جنوب را تحت حکومت
رژیم دمشق، جمع کند. اپوزیسیون مسلح اعم از عناصر اعتدالی ارتش آزاد یا اسلامیستها
نظیر جبهه النصره، شاخه سوری القاعده، در همه جا عقب نشینی میکنند. کرملین برگ
پیروزی نظامی بشار اسد و ارتش او که از سوی انبوه شبه نظامیان شیعه لبنانی، ایرانی
و افغان پشتیبانی میشود، را بازی میکند.
نکته دوم، مسأله برندگان و بازندگان این
تحولات است. رژیم دمشق، دست کم بطور موقت و همچنین کردهای سوریه که موفق شده
اند مناطقی به وسعت قابل توجه را به کنترل خود در آورند، در ردیف برندگان قرار
میگیرند. سازمان «دولت اسلامی» [داعش] نیز فعلا از آسیب حملات روسیه در
امان مانده است. و اما بازندگان بزرگ، دو پدرخوانده اصلی قیام مسلحانه
سوریه، ترکیه و عربستان سعودی هستند که روی سقوط رژیم بشار شرط بندی کرده بودند.
نکته سوم، به سیاست ایالات متحده یا بهتر
بگوئیم فقدان سیاست و سکوت آن، مربوط میشود. واشینگتن با شدت و حدت خواستار
برگزاری کنفرانس ژنو شده، اعلام کرده بود خواستار آتش بس های محلی و مقطعی بعنوان
مقدمه ای برای شروع مذاکرات سیاسی است. آیا میتوان گفت آمریکاییها از روسها در
ژنو رو دست خورده اند، یا باید از نوعی همدستی انفعالی صحبت کرد؟ بخصوص
چنانچه رویه کنونی آنان در ادامه منطق کناره گیری از مسائل منطقه باشد که از مدتها
پیش آغاز شده است.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر