انفجار «آمیا» و هواپیمای سپاه در آرژانتین چه ارتباطی با هم دارند؟
محسن رضایی، علی اکبر ولایتی، اکبر هاشمی رفسنجانی،
احمد وحیدی، علی فلاحیان، هادی سلیمانی‌پور و عماد
مغنیه
تاثیر این پرونده بر احیای توافق هسته‌ای با رژیم ایران می‌تواند آن را در آینده نزدیک به موضوعی داغ در حوزه سیاست بین‌الملل تبدیل کند
ایران و آرژانتین در سال 2013 تفاهم‌نامه‌ای برای انجام «تحقیقات مشترک» درباره حادثه تروریستی «آمیا» امضا کردند که نام کامل آن «تفاهم‌نامه میان دولت‌های آرژانتین و جمهوری اسلامی ایران درباره موضوعات مربوط به حمله تروریستی علیه دفتر آمیا در بوئنوس آیرس در 18 ژوئیه 1994» بود.
آمیا یا «مرکز همیاری اسرائیل و آرژانتین» بزرگترین موسسه یهودیان آرژانتین واقع در پایتخت این کشور بوئنوس آیرس است. این موسسه در سال 1994 هدف حمله انتحاری قرار گرفت. اتومبیلی بمب‌گذاری‌شده خود را به ساختمان کوبید و منفجر کرد، که منجر به کشته شدن 85 نفر و مجروح شدن بیش از 300 نفر شد. این حمله تا به امروز مرگبارترین حادثه تروریستی در خاک آرژانتین بوده است.
آلبرتو نیسمان، دادستان قوه قضاییه آرژانتین، در سال 2006 رسما رژیم ایران را به طراحی این حمله و حزب‌الله لبنان را به اجرای آن متهم کرد. با این وجود، جریانی در سیاست آرژانتین که خواستار روابط حسنه با جمهوری اسلامی است، هرگز نسبت به این اعلام رسمی روی خوش نشان نداد، و پیوسته به دنبال کارشکنی در روند تحقیقات قوه قضاییه این کشور درباره حمله تروریستی آمیا بوده است.
هنگامی که این جریان به رهبری کریستینا فرناندز کیرشنر به قدرت رسید، به منظور سنگ‌اندازی و ایجاد انحراف بیشتر در تحقیقات این پرونده، دولت آرژانتین در سال 2013 تفاهم‌نامه کذایی را با رژیم ایران امضا کرد. بر أساس این تفاهم‌نامه قرار بود دولت وقت آرژانتین و جمهوری اسلامی در همکاری با «اینترپل» یک «کمیسیون حقیقت‌یاب» مشترک بین‌المللی تشکیل داده و نتایج کار آن را به عنوان داوری نهایی درباره این پرونده بپذیرند.
در واکنش به امضای این تفاهم‌نامه، جامعه یهودیان آرژانتین کارزاری گسترده به راه انداخت و عریضه‌ای طویل برای «غیرقانونی» اعلام کردن آن تهیه کرد. موضع جامعه یهودیان این بود که شواهد عاملیت جمهوری اسلامی در حمله تروریستی آمیا انکارناپذیر است، و دولت آرژانتین قصد دارد از طریق بین‌المللی کردن فرایند تحقیقات و باز کردن پای رژیم ایران به آن، این قضیه را طوری «ماستمالی» کند که همه را خوش آید.
نیسمان نیز با این تفاهم‌نامه به مخالفت برخاست و آن را «مداخله ناشایست قوه مجریه» در کار قوه قضاییه دانست. وی همچنین رئیس‌جمهور کیرشنر و وزیر خارجه هکتور تیمرمن را به تلاش برای ماستمالی کردن پرونده متهم کرد. نیسمان چند روز پس از تهیه سندی 300 صفحه‌ای مبنی بر تلاش دولت وقت آرژانتین برای سرپوش گذاشتن بر حادثه آمیا، و قبل از آنکه موفق شود دعوی خود را در نزد کنگره آرژانتین مطرح کند، در 18 ژانویه 2015 با شلیک یک گلوله به سرش به قتل رسید. پرونده قتل وی و پرونده انفجار آمیا همچنان باز است.
پس از آنکه جریان کیرشنر در همان سال انتخابات ریاست‌جمهوری را باخت و مائوریسیو مکری از مخالفان دولت کیرشنر به قدرت رسید، وزارت دادگستری دولت وی بلافاصله موانع غیرقانونی اعلام شدن تفاهم‌نامه ایران و آرژانتین را از سر راه برداشت و تیر خلاص را به آن زد. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر وقت اسرائیل، این حرکت را یک «تغییر مسیر مثبت» در سیاست خارجی آرژانتین قلمداد نمود و اظهار امیدواری کرد که روابط دو کشور بیش از پیش بهبود یابد.
با این حال، پس از علنی شدن قضیه فرودهای متعدد هواپیماهای وابسته به «نیروی قدس» سپاه پاسداران در آرژانتین به دنبال توقیف بوئینگ 747 ایرانی-ونزوئلایی که خلبان آن از فرماندهان پیشین سپاه قدس بوده است، قضیه آمیا و میزان نفوذ امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی در آرژانتین برای چندمین مرتبه زیر ذره‌بین قرار گرفته است. بسیاری از مقامات دولت فعلی آرژانتین همان افرادی هستند که در دوران ریاست‌جمهوری کیرشنر تفاهم‌نامه جنجالی آمیا را با رژیم ایران امضا کردند، از جمله خود کیرشنر که هم‌اکنون معاون اول رئیس‌جمهوری آرژانتین است.
آپوزیسیون و برخی مقامات قوه قضاییه آرژانتین دولت این کشور را متهم کرده‌اند که آمد و شد هواپیماهای سپاه قدس و دستگاه امنیتی ونزوئلا به آرژانتین را مخفی نگه داشته است، و تلاش کرد‌ه بر قضیه اخیر هم سرپوش بگذارد. جمعی از قانونگذاران جمهوری‌خواه آمریکایی نیز اخیرا گفته‌اند که دولت بایدن از چند و چون پروژه نفوذ سپاه در آرژانتین و آمریکای جنوبی اطلاع دارد، اما از ترس نابود کردن فرصت احیای «برجام»، با قوه قضاییه آرژانتین همکاری نمی‌کند. ارتباط پرونده آمیا با هواپیمای سپاه و تاثیر آن بر احیای توافق هسته‌ای با رژیم ایران می‌تواند آن را به موضوعی داغ در حوزه سیاست بین‌الملل مبدل کند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر